Phát triển hạ tầng nhờ 'về chung một nhà'

Thay vì phải tìm "nhạc trưởng" cho việc kết nối hạ tầng vùng Đông Nam Bộ, sau khi "về chung một nhà" với TP.HCM, không gian phát triển tại khu vực Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu (cũ) cũng được hưởng lợi theo nghị quyết 98 của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM.

Mở rộng chính sách đặc thù theo "nghị quyết 98"

Tiêu biểu như tuyến giao thông trọng điểm được ví như "con đường tơ lụa" kết nối TP.HCM và khu vực Bình Dương cũ là quốc lộ 13. Được khởi công từ tháng 4-2022, quốc lộ 13 đoạn từ giáp ranh TP.HCM đến TP Thủ Dầu Một (tỉnh Bình Dương cũ) dài khoảng 12,7km tới nay sau hơn 3,5 năm vẫn còn ngổn ngang.

Những ngày đầu tháng 11-2025, Tuổi Trẻ ghi nhận cho thấy mặt bằng (hướng từ TP.HCM về Thủ Dầu Một) để mở rộng quốc lộ 13 thêm hai làn xe, từ 6 làn xe lên 8 làn xe, đã dần thành hình.

Nhiều nhà dân, tường rào của các công ty đã được tháo dỡ, xây lùi vào phía trong để bàn giao mặt bằng. Lưới điện cũng đã được di dời xong.

Dù có mặt bằng sẵn, nhưng dự án này bị chậm do vướng pháp lý, do vẫn phải chờ hoàn thiện thủ tục để ký hợp đồng BOT (xây dựng - kinh doanh - chuyển giao).

Nhưng sau sáp nhập, theo một lãnh đạo Sở Tài chính TP.HCM, dự án này có thể hưởng các chính sách đặc thù theo nghị quyết 98 nên những vướng mắc pháp lý của dự án mở rộng quốc lộ 13 sẽ được gỡ bỏ.

Tương tự, sau khi về chung một nhà với TP.HCM, các tuyến metro nối với khu vực Bình Dương (TP.HCM) sẽ được TP.HCM áp dụng cơ chế đặc thù để chủ động hơn trong việc thực hiện dự án.

Các dự án hạ tầng kết nối được tháo gỡ sẽ giúp các vùng đất "gần nhau hơn", mở rộng không gian phát triển.

Xây dựng các "khu công nghiệp xanh"

Khi hợp nhất trở thành TP.HCM (mới), việc "phân vai" giữa các vùng đất cũng được đặt ra, trong đó khu vực Bình Dương cũ tiếp tục được TP.HCM xác định là "thủ phủ công nghiệp".

Đã có những bước đi để chuẩn bị cho sự chuyển dịch nhà máy về "thủ phủ công nghiệp" phía Tây Bắc TP.HCM (vùng Bình Dương cũ) theo hướng công nghiệp xanh.

Ông Nguyễn Văn Hùng - Chủ tịch Tập đoàn Becamex (vốn nhà nước thuộc UBND TP.HCM) - cho biết thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo TP, đã có khoảng 4.000ha đất công nghiệp được chuẩn bị tại khu vực phía Tây Bắc TP.HCM để đón các nhà máy di dời từ nội thành, khu vực đông dân cư của TP.HCM chuyển về. Tuy nhiên, doanh nghiệp rất cần chính quyền đồng hành để tháo gỡ vướng mắc pháp lý, tạo động lực cho tăng trưởng.

Chẳng hạn, theo ông Hùng, hai khu công nghiệp (KCN) sinh thái vừa được khởi công trong năm 2025 là KCN Bàu Bàng mở rộng 380ha và KCN Cây Trường 700ha đã được tập đoàn này đầu tư hàng ngàn tỉ đồng để đầu tư hạ tầng, nhưng việc mời gọi đầu tư, ký hợp đồng với các nhà đầu tư thứ cấp chỉ có thể thực hiện sau khi cơ quan có thẩm quyền xác định được số tiền sử dụng đất.

Tương tự, để thực hiện lộ trình triển khai các KCN sinh thái, KCN xanh, cần giải pháp để thúc đẩy năng lượng tái tạo.

Tuy nhiên, vẫn có cách hiểu khác nhau về các dự án năng lượng mặt trời tự cung cấp cho KCN, và việc đấu nối vào lưới điện dẫn tới một số dự án năng lượng tái tạo dù doanh nghiệp rất nỗ lực nhưng chậm được giải quyết thủ tục.