Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam mong muốn doanh nghiệp liên kết hợp tác xã để khép kín kết nối từ sản xuất đến thu mua, nâng cao giá trị hạt gạo Việt, nâng cao lợi nhuận cho người dân - Ảnh: CHÍ CÔNG
Sáng 15-9, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp UBND tỉnh An Giang tổ chức hội nghị tổng kết mô hình sản xuất lúa chuyên canh chất lượng cao, phát thải thấp vụ hè thu 2025 tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL).
Làm lúa chất lượng cao, dân vui vì năng suất cao, bán có giá
Ông Trần Văn Đen - Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp Tân Thạnh (xã Giang Thành, An Giang) - cho biết vùng đất Giang Thành nhiễm phèn nặng nên người dân trong Hợp tác xã Tân Thạnh (có 86 thành viên, diện tích 486ha) làm lúa rất cực công, tốn nhiều chi phí sản xuất, năng suất thấp, giá bán bấp bênh.
Vụ lúa hè thu năm 2025 này, ông Đen và thành viên trong hợp tác xã làm theo mô hình sản xuất lúa chất lượng cao, phát thải thấp và đạt kết quả ngoài sự kỳ vọng.
Với 3ha đất của gia đình, ông Đen làm theo mô hình chuyên canh lúa chất lượng cao.
Cải tạo đất ông làm bình thường nhưng quan trọng rơm thì đưa hết ra đồng. Đồng thời ông gieo sạ lúa thưa, siết nước 4 lần/vụ, đến khi thu hoạch năng suất đạt 6,5-7 tấn/ha, giá thành sản xuất thấp hơn 1 triệu đồng/công.
"Tôi làm giống DS1, giá bán được 7.400 đồng/kg lúa tươi. Giá này tôi và các thành viên trong hợp tác xã có làm hợp đồng bao tiêu lúa với doanh nghiệp thu mua nên không lo đầu ra.
Từ hiệu quả trên, bà con ở đây đều đồng thuận làm. Tôi sẽ tiếp tục áp dụng mô hình này vụ lúa đông xuân 2025-2026", ông Đen vui vẻ nói.
Ông Ngô Công Thức - Phó chủ tịch UBND tỉnh An Giang - cho biết theo kế hoạch, An Giang sẽ có hơn 350.000ha tham gia Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao. Trong vụ hè thu năm 2025, địa phương thực hiện thí điểm 2 mô hình ở xã Bình Thạnh Đông và xã Tân Hội.
"Dân tham gia mô hình trên giảm chi phí hơn 4 triệu đồng/ha, tăng năng suất 0,78 tấn/ha, lợi nhuận tăng thêm 5-8 triệu đồng/ha và giảm phát thải 7,56-8,11 tấn khí CO2 tương đương/ha.
Chúng tôi mong muốn bộ, ngành liên quan có giải pháp hay định hướng giúp cho nông dân An Giang và vùng ĐBSCL làm lúa đạt hiệu quả hơn, nâng cao giá trị lợi nhuận, bền vững", ông Thức nói.
Người dân An Giang thí điểm làm Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp - Ảnh: CHÍ CÔNG
Nâng cao giá trị hạt gạo Việt ra sao?
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam thông tin vụ hè thu 2025 ở vùng ĐBSCL làm chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp, đạt kết quả tích cực như chi phí giá thành giảm 15-30%, lợi nhuận tăng 10-20%, năng suất đạt bình quân đạt 6,5 tấn/ha (nông dân làm ngoài mô hình chỉ đạt 5,3 tấn/ha).
Ngoài ra, đơn vị liên quan đo hệ số giảm phát thải được bình quân 3,7 tấn CO2/ha.
Trong tình hình giá lúa đang chững lại như hiện nay, việc người dân làm lúa giảm chi phí, tăng lợi nhuận rất cần thiết. Vùng ĐBSCL hiện đồng loạt triển khai mô hình chuyên canh lúa chất lượng cao trên 300.000ha.
"Sau hội nghị này, chúng tôi sẽ hoàn tất và ban hành kế hoạch đo đếm lượng phát thải để làm mẫu số chung, cơ sở pháp lý cho địa phương đo đếm.
Chúng tôi cũng kêu gọi doanh nghiệp liên kết với hợp tác xã để đảm bảo chuỗi liên kết sản xuất đến thu mua với quy mô lớn, nâng cao giá trị hạt gạo trong và ngoài nước, tăng lợi nhuận cho nông dân", Thứ trưởng Nam nhấn mạnh.
Làm lúa chất lượng cao lợi nhuận 14 - 36 triệu đồng/ha
Theo bà Nguyễn Thị Thu Hương - Phó cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, vụ lúa hè thu 2025 ở vùng ĐBSCL có 11 mô hình làm theo Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, với tổng diện tích hơn 543ha (khoảng 355 hộ nông dân tham gia).
Nông dân làm theo mô hình này đã mang lại hiệu quả tích cực như lượng giống gieo sạ giảm 50-65% (70-130kg/ha), phân đạm giảm 31,3%; giảm phun thuốc bảo vệ thực vật 1-3 lần.
Quản lý nước hiệu quả, thu gom rơm đạt 100% (có 5/10 mô hình bán rơm từ 300.000 đến 1 triệu đồng/ha và dùng rơm ủ gốc cho cây trồng); năng suất vụ lúa hè thu này đạt từ 5,3 - 7,8 tấn/ha, lợi nhuận 14 - 36,3 triệu đồng/ha; giá thành sản xuất giảm từ 360 - 1.000 đồng/kg lúa tươi.